BEL ENG DEU FRA



Працягваюцца археалагічныя даследаванні Лаўрышаўскага манастыра

 
 
 
 
 
 
  
5 СЕНТЯБРЯ 2021 (Воскресение) 12:13:01
У другой палове жніўня прайшоў чарговы этап археалагічных раскопак па даследаванню гісторыі Свята-Елісееўскага Лаўрышаўскага мужчынскага манастыра (Навагрудскі раён Гродзенскай вобласці). На гэты раз даследаваўся фундамент невядомага ранней невялікага храма, які калісьці існаваў у в. Лаўрышава і адносіўся да манастыра.

Звесткі пра гэты храм былі атрыманы пры вывучэнні дакументаў у Цэнтральным дзяржаўным гістарычным архіве Украіны ў Львове. У вопісах 1802 і 1824 г. ён названы як Крыжаўздвіжанская капліца (невялікая царква). Час яе ўзвядзення ў дакументах не пададзены. У вопісе 1824 г. пазначана толькі, што яна "старая". Пры гэтым пра Лаўрышаўскую Успенскую царкву напісана, што яна адбудавана ў 1775 г., і яна не лічылася "старой". Верагодна, у 1824 г. пра час будаўніцтва капліцы ўжо ніхто не ведаў.

Пры абследаванні мясцовасці быў знойдзены фундамент. Царква знаходзілася на старых могілках і дзейнічала, відавочна, да 1939 г. Паводле ўспамінаў мясцовых жыхароў, яе рэшткі былі разабраны ў 1961 г. Першы этап раскопак праводзіўся ў 2019 г. Тады быў даследаваны фундамент прытвору і паўднёвая частка фундамента асноўнага памяшкання.

Храм быў пабудаваны з драўляных брусоў на валунах, змацаваных вапнавым растворам. Фундамент мае памеры 12,2 х 5,72 м і глыбіню да 0,8 м. Ён захаваўся поўнасцю, і па ім можна вывучаць прыёмы будаўніцтва невялікіх храмаў у мінулым. Цэгла ў фундаменце не выкарыстоўвалася. З валуннага камня выкладзены ганак, контуры прытвора і асноўнага памяшкання з трохграннай алтарнай часткай. У ходзе раскопак вызначана, што капліца была пабудавана не пазней за XVII стагоддзе, але фундамент можа адносіцца і да больш ранняга часу. Верагодна, напрыканцы XVIII ст. побач адвялі месца для могілак.

Сёлета праведзены раскопкі паўночна-усходняй часткі фундамента. Даследаванні вядуцца Інстытутам гісторыі НАН Беларусі пры падтрымцы з боку Лаўрышаўскага манастыра. У працах старанна удзельнічала група валанцёраў. Найбольш значныя задачы выканалі старэйшыя з іх – Уладзіслаў Барысевіч, Іван Малец і Дзмітрый Шкраба (навучэнцы 4 курса аддзялення тэхнічнага забяспячэння працэсаў сельскагаспадарчай вытворчасці Жыровіцкага дзяржаўнага аграрна-тэхнічнага каледжа), а таксама Дар’я Быстрыцкая (студэнтка 2 курса факультэта міжкультурных камунікацый Мінскага дзяржаўнага лінгвістычнага ўніверсітэта).

Плануецца, што ў наступным годзе даследаванні старадаўняга фундамента будуць завершаны, пасля чаго можна будзе разглядаць варыянты яго далейшага выкарыстання.

Лаўрышаўскі манастыр заснавалі каля 1258 г. Войшалк Міндоўгавіч (вялікі князь ВКЛ у 1263 – 1267 г.) і прападобны ігумен Елісей Лаўрышаўскі. Манастыр дзейнічаў у Лаўрышаве да 1836 г. У 1913 – 1915 г., а затым у 2007 ён быў узноўлены за 3 км ад Лаўрышава, каля в. Гнесічы. Археалагічныя даследаванні ў Лаўрышаве вядуцца з 2011 г. з благаславення архіепіскапа Навагрудскага і Слонімскага Гурыя. Вынікі раскопак разам з вывучэннем пісьмовых крыніц паказалі, што Лаўрышаўская абіцель – самы ранні па часе заснавання дзеючы мужчынскі манастыр у Беларусі.

Т. В. Маслюкоў,

археолаг, магістр гістарычных навук

Фота

1. Паўднёвая частка фундамента на палову глыбіні, выгляд з боку прытвору (раскопкі 2019 г.).

2. Фундамент прытвору (раскопкі 2019 г.).

3. Сёлетнія раскопкі, расчыстка валуннай кладкі на палову глыбіні.

4. Паўночна-усходняя частка фундамента на палову глыбіні.

5. Расчыстка фундамента на поўную глыбіню.

6. Фрагмент сценкі фундамента (дзяленне мернага бруска – 1 дм).

/ sobor.by/

(просмотров 2316)





Новости разделов:

Церковь и общество

13 ЯНВАРЯ 2025
Спектакль для всей семьи: 19 декабря на сцене театра драмы и комедии имени В.И.Дунина-Марцинкевича в Бобруйске состоится премьера постановки «Рождество. Свет Евфросинии»
13 ЯНВАРЯ 2025
10 истин от старца Паисия
13 ЯНВАРЯ 2025
Уникальные кадры ПТК "Союз": "Причисление к лику святых старца Паисия Святогорца вызвало отклик во всем православном мире
13 ЯНВАРЯ 2025
10 фактов из жития преподобного Паисия Святогорца
13 ЯНВАРЯ 2025
Подведены итоги творческого семейного проекта «Отражение света Полоцкой земли в православной Беларуси»
12 ЯНВАРЯ 2025
«Вопрос батюшке» - Sobor.by запускает новый проект
12 ЯНВАРЯ 2025
Памятка для любителей крещенских купаний: к вопросу об окунании (купаниях?) на праздник Крещения в водоемах
10 ЯНВАРЯ 2025
ТВ "Союз". Как минчане и гости Минска готовились к Рождеству Христову и Святкам
10 ЯНВАРЯ 2025
11 января в Минске состоится вечер бардовской песни под названием «Как хочется чистоты»
9 ЯНВАРЯ 2025
11 января в Минске состоится концерт для семей, принявших участие в проекте «Отражение света Полоцкой земли в православной Беларуси»
8 ЯНВАРЯ 2025
Рождественская Божественная литургия в храме иконы Божией Матери "Всех скорбящих Радость". Проповедь протоиерея Александра Пронина
8 ЯНВАРЯ 2025
Клирик прихода иконы Божией Матери "Всех скорбящих Радость" и волонтеры поздравили несовершеннолетних в СИЗО-1
Новости
Архив новостей :

Rambler's Top100 Рейтинг@Mail.ru


© www.sobor.by 2004-2016.