Белорусский экзархат Московского патриархата
HRAMVSR.BY Центр духовного просвещения и социального служения
"Всех скорбящих Радость", Минск
Працягваюцца археалагічныя даследаванні Лаўрышаўскага манастыра
| 5 СЕНТЯБРЯ 2021 (Воскресение) 12:13:01 У другой палове жніўня прайшоў чарговы этап археалагічных раскопак па даследаванню гісторыі Свята-Елісееўскага Лаўрышаўскага мужчынскага манастыра (Навагрудскі раён Гродзенскай вобласці). На гэты раз даследаваўся фундамент невядомага ранней невялікага храма, які калісьці існаваў у в. Лаўрышава і адносіўся да манастыра.Звесткі пра гэты храм былі атрыманы пры вывучэнні дакументаў у Цэнтральным дзяржаўным гістарычным архіве Украіны ў Львове. У вопісах 1802 і 1824 г. ён названы як Крыжаўздвіжанская капліца (невялікая царква). Час яе ўзвядзення ў дакументах не пададзены. У вопісе 1824 г. пазначана толькі, што яна "старая". Пры гэтым пра Лаўрышаўскую Успенскую царкву напісана, што яна адбудавана ў 1775 г., і яна не лічылася "старой". Верагодна, у 1824 г. пра час будаўніцтва капліцы ўжо ніхто не ведаў. Пры абследаванні мясцовасці быў знойдзены фундамент. Царква знаходзілася на старых могілках і дзейнічала, відавочна, да 1939 г. Паводле ўспамінаў мясцовых жыхароў, яе рэшткі былі разабраны ў 1961 г. Першы этап раскопак праводзіўся ў 2019 г. Тады быў даследаваны фундамент прытвору і паўднёвая частка фундамента асноўнага памяшкання. Храм быў пабудаваны з драўляных брусоў на валунах, змацаваных вапнавым растворам. Фундамент мае памеры 12,2 х 5,72 м і глыбіню да 0,8 м. Ён захаваўся поўнасцю, і па ім можна вывучаць прыёмы будаўніцтва невялікіх храмаў у мінулым. Цэгла ў фундаменце не выкарыстоўвалася. З валуннага камня выкладзены ганак, контуры прытвора і асноўнага памяшкання з трохграннай алтарнай часткай. У ходзе раскопак вызначана, што капліца была пабудавана не пазней за XVII стагоддзе, але фундамент можа адносіцца і да больш ранняга часу. Верагодна, напрыканцы XVIII ст. побач адвялі месца для могілак. Сёлета праведзены раскопкі паўночна-усходняй часткі фундамента. Даследаванні вядуцца Інстытутам гісторыі НАН Беларусі пры падтрымцы з боку Лаўрышаўскага манастыра. У працах старанна удзельнічала група валанцёраў. Найбольш значныя задачы выканалі старэйшыя з іх – Уладзіслаў Барысевіч, Іван Малец і Дзмітрый Шкраба (навучэнцы 4 курса аддзялення тэхнічнага забяспячэння працэсаў сельскагаспадарчай вытворчасці Жыровіцкага дзяржаўнага аграрна-тэхнічнага каледжа), а таксама Дар’я Быстрыцкая (студэнтка 2 курса факультэта міжкультурных камунікацый Мінскага дзяржаўнага лінгвістычнага ўніверсітэта). Плануецца, што ў наступным годзе даследаванні старадаўняга фундамента будуць завершаны, пасля чаго можна будзе разглядаць варыянты яго далейшага выкарыстання. Лаўрышаўскі манастыр заснавалі каля 1258 г. Войшалк Міндоўгавіч (вялікі князь ВКЛ у 1263 – 1267 г.) і прападобны ігумен Елісей Лаўрышаўскі. Манастыр дзейнічаў у Лаўрышаве да 1836 г. У 1913 – 1915 г., а затым у 2007 ён быў узноўлены за 3 км ад Лаўрышава, каля в. Гнесічы. Археалагічныя даследаванні ў Лаўрышаве вядуцца з 2011 г. з благаславення архіепіскапа Навагрудскага і Слонімскага Гурыя. Вынікі раскопак разам з вывучэннем пісьмовых крыніц паказалі, што Лаўрышаўская абіцель – самы ранні па часе заснавання дзеючы мужчынскі манастыр у Беларусі. Т. В. Маслюкоў, археолаг, магістр гістарычных навук Фота 1. Паўднёвая частка фундамента на палову глыбіні, выгляд з боку прытвору (раскопкі 2019 г.). 2. Фундамент прытвору (раскопкі 2019 г.). 3. Сёлетнія раскопкі, расчыстка валуннай кладкі на палову глыбіні. 4. Паўночна-усходняя частка фундамента на палову глыбіні. 5. Расчыстка фундамента на поўную глыбіню. 6. Фрагмент сценкі фундамента (дзяленне мернага бруска – 1 дм). / sobor.by/ (просмотров 2668) |
Новости разделов:
|
|||||
|
© www.sobor.by 2004 - 2025. |
|||||