Памяць свяціцеля Сімяона Полацкага адзначае сёння Царква
16 ФЕВРАЛЯ 2016 (Вторник) 12:35:56 Свяціцель Сімяон — сёмы з вядомых нам полацкіх епіскапаў. Дакладная дата нараджэння, як і многія іншыя даты з жыцця гэтага ўгодніка Божага, нам невядомы. Верагодна, што нарадзіўся ён у горадзе Полацку ў 20-я гады XIII стагоддзя.Ранні перыяд жыцця, дзяцінства і юнацтва, на жаль, таксама схаваны ад нас за смугой сівой даўніны. Толькі асобныя факты з жыцця свяціцеля дайшлі да нашага часу. Вядома, што паходжання ён быў знатнага, належаў да дынастыі полацкіх князёў. У дзяцінстве атрымаў добрую адукацыю і быў выхаваны ў духу хрысціянскай дабрадзейнасці, у любові да кніжнай навукі і працалюбнасці. Не дзіўна, што хутка набожны юнак пажадаў аддаліцца ад мітусні свету і па благаславенні Полацкага епіскапа Аляксея прыняў пострыг у адным з полацкіх манастыроў. Верагодна, пазней ён падвізаўся ў Кіеўскіх пячорах, адкуль вышлі многія царкоўныя іерархі. Калі, дзе і пры якіх абставінах Сімяон быў пасвечаны ў свяціцельскі сан, гістарычных сведчанняў пакуль не знойдзена. Вядома толькі, што на Полацкую кафедру ён быў пастаўлены не раней за 1260 год. Пра дзейнасць епіскапа Сімяона ў той час даволі красамоўна сведчаць дзве гістарычныя крыніцы. Першая з іх — грамата, з якой вынікае, што ўладыка Сімяон быў заснавальнікам Мікалаеўскага манастыра на Лучне за Полацкам (абіцель праіснавала да XVI ст.). На падставе гэтай граматы можна меркаваць, што свяціцель клапаціўся пра храмабудаўніцтва і заснаванне манастыроў у родным Полацкім краі. Другі дакумент — "Сімяона епіскапа Цвярскога наказ" — вельмі яскрава характарызуе душэўны склад самога ўгодніка Божага. У "Наказе" распавядаецца пра такі выпадак. Аднойчы Полацкі князь Канстанцін, празваны Бязрукім, сабраў у сваіх палатах усю знаць і наладзіў бяседу. Сярод запрошаных быў і свяціцель Сімяон. Жадаючы выдзеліцца перад уладыкам сваёй праведнасцю і справядлівасцю, князь стаў дакараць і выкрываць у несумленнасці прысутнага там гарадскога суддзю. У канцы ён спытаў у духоўнага айца: "Дзе будзе суддзя на тым свеце?" — "Там жа, дзе і князь!" — быў адказ епіскапа. — "Але ж суддзя, — запярэчыў Канстанцін, — творыць няправедны суд, бярэ хабар, людзей прадае, мучыць і ліхадзейнічае; пры чым жа тут я?". На гэта мудры архіпастыр адказаў: "Калі князь добры, богабаязны, людзей мілуе, праўду любіць — тады і суддзю прызначае добрага і богабаязнага, які мае ў сабе Божы страх, творыць суд і жыве паводле Божага закону. Тады і князь, і суддзя ў раі будуць. Калі ж князь Божага страху не мае, не любіць хрысціян, не мілуе сірот, не шкадуе ўдоў — тады прызначае ён і суддзю злога, які не баіцца Бога, творыць няправедны суд, клапоціцца толькі пра тое, як князю тавар здабываць, а людзей не беражэ. Такі князь нібы на людзей напускае вар’ята, даўшы яму меч, бо надзяляе ўладай чалавека злога і тым самым губіць людзей. Таму князь з суддзёй будуць у пекле". З гэтага дыялогу відаць, якім шчырым клопатам пра сваю паству і непрымірымымі адносінамі да заганаў "моцных гэтага свету" адзначаўся свяціцель Сімяон. Тэкст сведчыць пра глыбіню і смеласць яго прапаведніцкага слова, пра шчырасць і адкрытасць нораву. "Наказ" пазней быў уключаны ў склад зборніка "Мярыла праведнае", які ў старажытнай Русі меў юрыдычна-прававы статус. Аднак знаходжанне ўладыкі ў Полацку было не вельмі працяглым. Смуты і народныя хваляванні таго часу, гібель пляменніка, полацкага князя Таўцівіла, прымусілі свяціцеля пакінуць родную зямлю і перасяліцца ў Цвер, якая ў той час уваходзіла ў склад Полацкай епархіі. Там яго з радасцю і любоўю прыняў мясцовы князь Яраслаў Яраславіч, брат дабравернага князя Аляксандра Неўскага. Сімяон стаў першым епіскапам новастворанай Цвярской кафедры, якую князь шчодра надзяліў землямі і іншай маёмасцю. Святы Сімяон быў сапраўдным пастырам свайго статку. Ён быў міласцівы да пакрыўджаных і гаротных, уважлівы да інацкага і святарскага чыну. Адначасова ўладыка выкарыстоўваў усе магчымасці, каб адстойваць праўду і справядлівасць. Падчас архіпастырскага служэння Сімяона, а дакладна ў 1286 годзе, у Цвяры быў закладзены велічны Спаса-Праабражэнскі сабор, першы белакаменны сабор на ўсёй Русі, узведзены пасля мангола-татарскага нашэсця (у 1935 годзе ён быў ўзарваны; з 1992 года існуюць планы яго аднаўлення). Прадчуваючы блізкую канчыну і ўжо не спадзеючыся ўбачыць завяршэнне будаўніцтва, епіскап-старац асвяціў саборны Увядзенскі прыдзел, каб мець магчымасць праводзіць там богаслужэнні. Свяціцель мірна спачыў у дзень памяці свайго нябеснага апекуна — святога праведнага Сімяона Богапрыімца ў 1289 годзе і быў пахаваны ў тым жа Спаса-Праабражэнскім храме. Да сённяшняга дня захавалася толькі невялікая часціца мошчаў свяціцеля Сімяона. Яна захоўваецца ў цвярскім гарадскім саборы. Іконам святога можна пакланіцца ў храмах Полацка, Мінска, Заслаўя. У зямлі Полацкай наро́джаны і вы́хаваны, / архіерэ́йскім са́нам ушанава́ны быў ты, / свяцíцелю о́йча Сімяо́не, / Цвярско́й епа́рхіі пе́ршы епíскап, / па́ствы сваёй до́бры ахава́льнік, / неразу́мных наставíцель і беззако́нных выкрыва́льнік. / Малíся да Го́спада // за ўсіх, хто ўшано́ўвае па́мяць тваю. Ме́ркаю пра́веднасці / з'яўля́ешся ты, ойча наш Сімяо́не, / жыццё сваё па-ева́нгельску ўладкава́ўшы / і па́ству некрываду́шна навуча́ўшы, / таму ў святле́ невячэ́рнім знахо́дзішся, / Трохсо́нечным Адзíнствам увянча́ны, / і нас да спасення наставі // боганатхнёнымі малітвамі тваімі. sppsobor.by / sobor.by/ (просмотров 3844) |
Новости разделов: